Ratunku, mój pies złapał kleszcza

Znacie to? Po kilku dniach od spaceru w ostępach leśnych lub radosnych zabawach w parku, w sierści swojego pupila odnajdujecie niezbyt przyjemnego dla oka pasożyta – kleszcza. Co trzeba wtedy robić? Jak w bezpieczny sposób usunąć kleszcza? Jak w ogóle bronić psa przed kleszczami i przed niezwykle groźną chorobą, którą przenoszą – boreliozą?

Gdzie żyją kleszcze?

Kleszcz pospolity to niewielkich rozmiarów pająkopodobny pasożyt. Wbrew obiegowej opinii, kleszcze nie spadają na swoje ofiary z drzew, a czyhają na nie na czubkach traw. Można się z nimi zetknąć wszędzie, gdzie rośnie bujna roślinność, nie tylko w lesie. Idealnymi siedliskami dla kleszczy są także parki miejskie, osiedlowe zagajniki, przydomowe ogródki, a nawet (!) piwnice.

Jak wygląda kleszcz?

W zależności od stadium rozwoju i płci, wygląd kleszcza jest inny. Samica kleszcza, posiada czerwony grzbiet i brązową tarczkę.

Kleszcze pospolite mają również wyraźnie wyodrębniony hypostom – aparat gębowy, na którym znajdują się haczyki.

żródło: ebiocare.pl/kleszcze

Samce są dla ssaków niegroźne, ponieważ gnieżdżą się na nosicielach wyłącznie w celu kopulacji z samicą. Pozostałe trzy – larwa, nimfa i samica są pasożytami żywiącymi się krwią swoich ofiar.

Kleszcze wykrywają potencjalnego żywiciela za pomocą organu zmysłowego umieszczonego na stopach I pary nóg. ,,Polując” reagują na wibracje, zapach, stężenie dwutlenku węgla i ciepło ciała potencjalnej ofiary.

Cykl życia kleszcza

źródło: https://5krokowdozdrowia.pl/co-powinnismy-wiedziec-o-kleszczach/

W okresie jesieni i zimy kleszcze zapadają w letarg i budzą się wiosną. Wtedy samice wyruszają na łowy – znajdują żywiciela, którym przeważnie jest duży ssak – kot, pies, nierzadko człowiek. W czerwcu samica składa jaja – średnio od 3 do 5 tysięcy.

Z jaj wykluwają się larwy (o wielkości ułamka milimetra), które żerują przez 2-3 dni na małych ssakach (myszy, nornice). Po zakończeniu żeru, larwy przechodzą wylinkę do stadium nimfy kleszcza.

Nimfy kleszcza bytują się przez 4-6 dni na większych ssakach, po czym przechodzą ostatnią wylinkę do postaci dorosłego osobnika.

Dorosłe samice żerują na dużych ssakach przed 5-14 dni. Rok później, w czerwcu, samica jest gotowa do złożenia jaj. Cykl jej życia zamyka śmierć z wycieńczenia.

Kiedy kleszcze są aktywne?

Kleszcze są najbardziej aktywne od godzin porannych do południa oraz między 16:00 do zmierzchu. Swój żer rozpoczynają kiedy temperatura gleby osiąga 5-7 st. C, a więc najaktywniejsze są wiosną i jesienią w porze przedpołudniowej i przedwieczornej.

Szczyt występowania kleszczy przypada na okresy od marca do czerwca oraz od sierpnia do października.

Skąd mam wiedzieć czy mój pies złapał kleszcza?

Kleszcz wbity w ciało psa przypomina spłaszczoną brodawkę. Przy bliższych oględzinach da się zauważyć wystające po bokach cztery pary odnóży.

źródło: iStock

Jeżeli pies miał kleszcza, który został wyciągnięty, to ślad na skórze może mieć różne postacie:

• strupka
• guzka
• czerwonego znamienia

Rana po wkłuciu kleszcza może być obrzęknięta, ale jeśli pajęczak nie był nosicielem patogenów, ślad znika zwykle po kilku dniach.

Gdzie u psa szukać kleszcza?

Kleszcze najczęściej żerują w miejscach na ciele, gdzie skóra jest najcieńsza, mogą to być:

• pachy i pachwiny,
• okolice pyska,
• małżowiny uszne,
• między palcami, poduszkami łap,
• w okolicy sromu i odbytu

W gruczołach ślinowych kleszcze produkują specjalną substancję, która ma działanie znieczulające, działa hamująco na krzepnięcie krwi oraz “cementuje” hypostom w skórze. Dzięki temu kleszcz niezauważony może pożywiać się w skórze żywiciela przez wiele dni.

Jakie choroby przenoszą kleszcze?

Borelioza

Szacuje się, że około 30% kleszczy w Polsce jest nosicielami krętka borelii, wywołującego boreliozę1. Objawy najczęściej pojawiają się po kilku tygodniach lub miesiącach (2-5 miesięcy) od zarażenia. Zaliczamy do nich gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych oraz kłębuszkowe zapalenie nerek. U psów choroba najczęściej przyjmuje postać ostrego wielostawowego zapalenia, co objawia się niesymetryczną kulawizną, a także spadkiem apetytu i osłabieniem. Choroba może przyjmować także charakter nawrotowy. Postać nerwowa boreliozy jest dość rzadko spotykana u psów.

Babeszjoza

Pasożyt atakuje czerwone krwinki psa, powodując ciężką niedokrwistość. Objawami babeszjozy są: osłabienie, letarg, bladość błon śluzowych, czerwony mocz, żółknięcie skóry i gorączka.

Erlichioza

Choroba bakteryjna przenoszona przez kleszcze z gatunku Rhipicephalus sanguineus. Co ciekawe, we wszystkich stadiach życiowych kleszcze te żerują wyłącznie na psach. Erlichioza występuje przede wszystkim w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Grecji czy Portugalii. Jednak coraz częściej jest ona zawlekana do Polski.

Do najważniejszych objawów choroby zalicza się: apatię, spadek apetytu, powiększenie węzłów chłonnych. Charakterystyczne są liczne krwawe wylewy i wybroczyny, będące konsekwencją zapalenia naczyń krwionośnych. W postaci przewlekłej opisuje się objawy takie, jak osowiałość, spadek masy ciała, bolesność brzucha, wymioty, blade błony śluzowe, częste krwawienie z nosa, powiększenie węzłów chłonnych, wątroby, śledziony.

Anaplazmoza

Choroba odkleszczowa wywoływana przez drobnoustroje z rodziny Anaplasma, występująca we wszystkich regionach zamieszkiwanych przez psy, także w Polsce. Powoduje poważne problemy zdrowotne, ponieważ atakuje płytki krwi. Choroba charakteryzuje się niespecyficznymi objawami takimi, jak apatia, gorączka, spadek apetytu, bladość błon śluzowych. Ostre objawy to: wymioty, biegunka, przyspieszony oddech, powiększenie węzłów chłonnych, wątroby, śledziony, kulawizna, a także objawy neurologiczne. Anaplazmoza może także przyjąć formę przewlekłą.

Odkleszczowe zapalenie mózgu

To najczęstsza wirusowa choroba odkleszczowa, powodowana przez wirus kleszczowego zapalenia mózgu (TBEV). TBE u psów jest chorobą o ciężkim przebiegu, nierzadko przy silnych objawach neurologicznych dochodzi do zgonu. Odkleszczowe zapalenie mózgu charakteryzuje się osłabieniem, wymiotami, biegunką, spadkiem apetytu, gorączką i przede wszystkim rozwijającymi się objawami ze strony układu nerwowego. Należą do nich: zaburzenia chodu, zaburzenia czucia, porażenia nerwów, przeczulica, drgawki oraz porażenie czterokończynowe czy niedowład. Nierzadko stwierdza się agresję i nadwrażliwość na bodźce. Choroba ta może przebiegiem przypominać wściekliznę.

Jak mogę usunąć kleszcza?

Przede wszystkim – kleszcz musi zostać usunięty z ciała tak szybko jak to możliwe – czas gra kluczową rolę w możliwości zakażenia chorobami odkleszczowymi. Pod żadnym pozorem nie należy dopuszczać do sytuacji, w której kleszcz sam odpadnie po zakończeniu żeru.

Do usunięcia kleszcza najlepiej wykorzystać dedykowane narzędzia, które można kupić w sklepie zoologicznym lub u lekarza weterynarii – haczyki, lassa, karty lub pompki. Złym pomysłem jest wykorzystanie pęsety do usuwania kleszcza – mało precyzyjna budowa zwiększa szansę na rozerwanie lub zmiażdżenie kleszcza.

Kleszcza pod żadnym pozorem nie należy smarować tłustym kremem, polewać spirytusem, przypalać ani zgniatać. Nigdy nie wolno dotykać kleszcza gołymi rękami (nawet nieżywego), ponieważ jeśli kleszcz jest nosicielem patogenów, mogą one zostać przeniesione na błony śluzowe i może dojść do zakażenia.

Najbezpieczniejszym sposobem na usunięcie kleszcza jest ruch obrotowy z jednostajnym umiarkowanym wyciąganiem. Ruch obrotowy powoduje, że kolce owijają się wokół osi hypostomu, co ułatwia jego wyciągnięcie bez przypadkowego rozerwania.

źródło: zoonews.pl

Następnie rankę należy przemyć środkiem antyseptycznym i umyć ręce wodą z mydłem. Po wyciągnięciu kleszcza można go zabezpieczyć w szczelnym pojemniku i przekazać do badania w lecznicy weterynaryjnej w kierunku nosicielstwa boreliozy. Do tego czasu, tak zabezpieczonego kleszcza można trzymać w lodówce.

Co na kleszcze dla psa?

Profilaktyka to najlepszy sposób, żeby uchronić psa przed chorobami przenoszonymi przez kleszcze. Na rynku zoologicznym można znaleźć wiele preparatów na kleszcze o różnych formach podania. Do najbardziej skutecznych należą:

Krople

Krople rozprowadza się pomiędzy łopatkami i wzdłuż grzbietu aż do nasady ogona. Krople zapewniają zwykle psu ochronę na 1 miesiąc.

Obroża

Jest rozwiązaniem, które działa bardzo długo – zwykle około 6 miesięcy. W tym czasie substancja czynna zawarta w obroży uwalnia się, zapewniając psu trwałą ochronę przed kleszczami.

Tabletki

Służą zwykle do ochrony przed kleszczami, a także od odrobaczania. Podaje się je zwykle raz na 5 tygodni. Dostępne są także tabletki działające do 3 miesięcy.

Spray

Rozprowadza się go po całym ciele psa pod włos, by preparat dotarł do skóry na grzbiecie, plecach, karku, po stronie bocznej i brzusznej tułowia oraz na nogach. Spray zapewnia psu ochronę przed kleszczami zwykle przez 1 miesiąc.

1. O KLESZCZACH I BORELIOZIE SŁÓW KILKA MARCIN KLISZCZ, NADLEŚNICTWO BROWSK https://www.bialystok.lasy.gov.pl
2. https://www.countryliving.com/
3. https://www.kleszcze.info.pl
4. https://warsawdog.com/kleszcz-u-psa-zobacz-co-nalezy-zrobic/

Tik tok:

Czy Twój pies lub kot złapał kleszcza? /Luna, Orzech, każdy ze zwierzaków patrzący w obiektyw

stadia rozwojowe kleszcza – kleszcze to pająkopodobne pasożyty żywiące się krwią ssaków.

Screen z wikipedii o chorobach odkleszczowych – przenoszą wiele bardzo niebezpiecznych chorób i szacuje się, że około 30% kleszczy w polsce jest zarażonych boreliozą – chorobą niebezpieczną dla ludzi i zwierząt.

Wiosną kleszcze budzą się z letargu i ruszają na żer. // cykl rozwojowy screen // sprawdzaj u swojego pupila miejsca na ciele, gdzie skóra jest najcieńsza:

• w okolicach pach i pachwin,
• pyska,
• małżowin usznych,
• między poduszkami łap

Kleszcza najlepiej usunąć jak najszybciej!

Wejdź na petsy.pl/blog i przeczytaj nasz najnowszy wpis, z którego dowiesz się jak skutecznie chronić swojego psa przed kleszczami